Celem laboratoriów jest skonfigurowanie serwera DHCP na routerze R1 oraz skonfigurowanie klientów DHCP. Klienci DHCP to 2 systemy operacyjne Windows 11 oraz router R2.

PRZYGOTOWANIA. Wykonaj restart do ustawień fabrycznych na obydwu mikrotikach. Dodaj 2 maszyny wirtualne c:\sk\win-01 i c:\sk\win-02 do VMware Workstation (z menu wybierz File / Open). Przywróć (Revert) maszyny wirtualne do migawki „Gotowa”. Na początku będziemy konfigurować mikrotika 1.
W animacjach masz starą adresację od dostawcy internetu 10.0.100.X, zastąpioną przez 10.0.137.X lub 10.0.138.X.
UWAGA. Do pierwszego portu mikrotika (ether1) podłącz internet (w naszej szafie to switch 48-portów). Podłącz się do drugiego portu (ether2) mikrotika, korzystając ze swojego pierwszego portu (krosownica u góry szafy).
Krok 1 – skrypt czyszczący konfigurację Mikrotika

1. Skopiuj do schowka (Ctrl+C) zawartość skryptu mikrotik1. Połącz się ze swoim mikrotikiem korzystając z aplikacji WinBox oraz wybierając adres IP 10.0.101.1.
2. Utwórz nowy skrypt o nazwie mikrotik1 (System / Scripts/ +). Wklej zawartość schowka (Ctrl+V) do skryptu mikrotik1.
3. Uruchom skrypt (Run Script). Skrypt ma za zdanie przygotować mikrotika do scenariusza laboratorium. W tym momencie WinBox może rozłączyć twoją sesję (jeżeli łączyłeś się za pomocą adresu IP). Jeżeli Cię rozłączy wybierz Cancel, żeby nie próbować łączyć się za pomocą adresu IP do mikrotika. Skrypt został uruchomiony, jeżeli kolumna „Last Time Started” zawiera datę, a kolumna „Run Count” zawiera liczbę większą od 0.
Krok 2 – konfiguracja klienta DHCP na interfejsie WAN (ether1)

4. Połącz się do mikrotika za pomocą adresu mac. Otwórz jednocześnie 4 okna:
– Address list (IP / Addresses)
– DHCP Client (IP / DHCP Client)
– Route list (IP / Routes)
– Terminal (New Terminal)
5. W oknie terminala uruchom polecenie
ping 1.1.1.1
Polecenie umożliwia sprawdzenie dostępu do serwera o adresie IP 1.1.1.1 (wysyła do niego pakiety ICMP). Wyświetli się komunikat „no route to host” (brak trasy do hosta).
6. W oknie „DHCP Client” dodaj nowy adres z serwera DHCP na interfejsie ether1 (wybierz + i wskaż interface ether1). Adres IP zostanie pobrany z serwera DHCP, razem z innymi parametrami połączenia (bramą, maską, serwerami DNS, itd.). W oknie Address list zobaczysz nowy adres, a w oknie Route list – nowe trasy routingu.
7. Zamknij okno DHCP client i okno terminala.
Krok 3 – ustawienie statycznego adresu IP dla Mikrotika R1 (dla interfejsu bridge1)

8. W oknie „Address List” dodaj (+) adres statyczny 10.0.105.1/24 dla interfejsu bridge1. Zauważ, że w oknie „Route list” została zarejestrowana nowa trasa routingu.
9. Uruchom nowego klienta WinBox. Zauważ, że adres statyczny został przypisany do mikrotika. Nie próbuj się połączyć z użyciem adresu IP. Żeby połączyć się do mikrotika za pomocą adresu 10.0.105.1, twój komputer musi mieć adres w tej samej sieci.
10. Zamknij okno nowego WinBoxa oraz okna „Address list” i „Route list”. Zminimalizuj starego WinBoxa.
11. Uruchom Windows PowerShell i wydaj polecenie wyświetlające listę kart sieciowych i przypisane adresy IPv4:
Get-NetIPAddress -AddressFamily IPv4 | Select-Object InterfaceAlias,IPAddress
12. Zauważ, że 4 interfejsy Karta-Port1, 2 , 3, 4 posiadają adresy przyznane poprzez mechanizm APIPA (ang. Automatic Private IP Addressing, 169.254.x.x). Jeżeli wyświetlają Ci się inne adresy na interfejsach 2, 3, 4 – nie przejmuj się tym, to pozostałość po poprzednich dzierżawach adresów IP. W toku konfiguracji zostaną tym interfejsom przypisane właściwe adresy IP. Żeby połączyć się z mikrotikiem (za pomocą adresu IP), musisz mieć zaadresowany interfejs Karta-Port1 w sieci 10.0.105.0/24.
UWAGA JEŻELI CIĘ ROZŁĄCZY (zanim skończysz pkt 15) I NIE MOŻESZ SIĘ POŁĄCZYĆ PONOWNIE to musisz wrócić do początku (ale nie wszystkie punkty musisz teraz wykonywać). Zresetuj do ustawień domyślnych mikrotika 1, a następnie wykonaj punkty 1, 2, 3, 6, 8, 15. Po wykonaniu pkt. 15 możesz czuć się bezpiecznie, bo pomimo ewentualnego rozłączenia routera, zawsze możesz się podłączyć do mikrotika wpisując adres 10.0.105.1

14. Jesteś cały czas podłączony klientem WinBox do mikrotika za pomocą mac adresu. W kliencie WinBox otwórz 2 okna:
– DHCP Server (IP / DHCP Server)
– IP Pool (IP / Pool)
15. Uruchom kreator tworzenia serwera DHCP (naciśnij przycisk DHCP Setup). W kreatorze wybierz interfejs bridge1. Pozostaw bez zmian sieć (10.0.105.0/24), bramkę (10.0.105.1). Zmodyfikuj poolę adresów, która będzie przyznawana z DHCP (10.0.105.200-10.0.105.254). Pozostaw bez zmian DNS Server (10.0.100.1 8.8.8.8). Czas dzierżawy adresu zmień na 24 godziny (24:00:00).
16. W oknie DHCP Server, w zakładce Networks dodaj (+) dodatkową trasę routingu. Dla sieci 0.0.0.0/0 ustaw bramkę 10.0.101.1 10.0.137.1 oraz DNS Server 8.8.8.8. Na koniec zamknij okno IP Pool. Masz skonfigurowany serwer DHCP na mikrotiku 1.

17. Ponownie otwórz okno Windows Powershell i wykonaj komendę:
Get-NetIPAddress -AddressFamily IPv4 | Select-Object InterfaceAlias,IPAddress
Zauważ że na interfejsie Karta-Port1 (na którym jesteś podłączony) cały czas jest ustawiony adres z APIPA.
18. Wykonaj komendę która wymusi pobranie nowego adresu IP:
ipconfig /renew Karta-Port1
19. Zauważ że w oknie dzierżawy (Leases) został przydzielony adres IP z sieci 10.0.105.0. Wykonaj ponownie komendę
Get-NetIPAddress -AddressFamily IPv4 | Select-Object InterfaceAlias,IPAddress
20. W oknie PowerShella również możesz zauważyć przypisany adres IP dla interfejsu Karta-Port1.
Jeżeli rozłączy Ci się klient WinBox, poczekaj aż ponownie zostanie nawiązane połączenie za pomocą mac adresu.
21. Otwórz nowego klienta WinBox i zamknij starego klienta podłączonego po mac adresie. W oknie nowego klienta WinBox nawiąż połączenie z mikrotikiem za pomocą adresu IP. Otwórz okno DHCP Servera (IP / DHCP Server) i przejdź do zakładki Leases.

22. UWAGA. Podłącz trzeci port mikrotika (ether3) z drugim portem swojej karty sieciowej (Karta-Port2).
23. W kliencie WinBox dodaj interfejs ether3 do bridge1 (Bridge / Ports / +).
24. Odczekaj chwilę w WinBoxie, aż drugi port karty sieciowej (Karta-Port2) uzyska adres IP z sieci 10.0.105.0.
25. Uruchom hipernadzorcę VMware Workstation, a następnie uruchom maszynę wirtualną win-01.
26. Zmień kartę sieciową (przypisaną do maszyny wirtualnej win-01) na Karta-Port2 (PPM / Settings / Network Adapter / Custom: Specific virtual network / Karta-Port2)
27. Zajrzyj do WinBoxa, maszyna wirtualna również powinna uzyskać adres z sieci 10.0.105.0.
28. UWAGA. W identyczny sposób podłącz do sieci maszynę win-02 (przejdź jeszcze raz wszystko od pkt. 22), podłącz w szafie dodatkowy kolejny kabel, dodaj kolejny interfejs do bridge1, uzyskaj dla niego adres z DHCP, a następnie przetestuj komunikację poleceniem ping pomiędzy win-01 i win-02. Twoje połączenia w mikrotiku 1 powinno wyglądać następująco:
– ether1 – internet,
– ether2 – konfiguracja mikrotika, czyli nazwa komputera fizyczne, np. WI307-Kxx,
– ether3 – maszyna wirtualna win-01, interfejs Karta-Port2,
– ether4 – maszyna wirtualna win-02, interfejs Karta-Port3.
29. UWAGA. Wykorzystaj kabel sieciowy, którym podłączyłeś maszynę win-02 do sieci, żeby uzyskać połączenie z drugim mikrotikiem. Podłącz drugi port mikrotika drugiego (ether2) z trzecim portem karty sieciowej (Karta-Port3).
30. W kliencie WinBox połącz się za pomocą mac adresu z mikrotikiem 2 (powinien mieć adres IP 10.0.102.1).
31. Uruchom w mikrotiku 2 skrypt o nazwie mikrotik1 (tak jak to robiłeś w punktach 2, 3, 4).
32. UWAGA. Połącz mikrotik 1 z mikrotikiem 2 za pomocą światłowodu. Połącz nadajnik z mikrotika 1 z odbiornikiem z mikrotika 2 (oraz odbiornik z mikrotika 1 z nadajnikiem z mikrotika 2). Pamiętaj, że nadajnik na portach SFP+ jest na prawym złączu.

33. W mikrotiku 1 dodaj (+) sfp-sfpplus1 do bridge1
34. W kliencie WinBox połącz się za pomocą mac adresu z mikrotikiem 2 (powinien mieć adres 0.0.0.0).
35. Otwórz 3 okna:
– Address list (IP / Addresses)
– DHCP Client (IP / DHCP Client)
– Route list (IP / Routes)
36. W oknie DHCP Client dodaj nowy adres z serwera DHCP na interfejsie sfpplus1. Adres IP zostanie pobrany z serwera DHCP (który znajduje się na mikrotiku1). W oknie Address list zobaczysz nowy adres, a w oknie Route list – nowe trasy routingu.
37. Przełącz się na mikrotika 1 i sprawdź w dzierżawach (leases) czy rzeczywiście adres IP został pobrany.